Rau ngũ là rau gì? Rau được trồng nhiều ở đâu?

Hà Giang là mảnh đất có nhiều tiềm năng về phát triển các loại dược liệu quý. Những năm gần đây, người dân khắp các địa phương trong Tỉnh đang tích cực trồng nhiều loại cây dược liệu như: Đương quy, Tam thất, Quế,… Trong đó, có một loại rau là “Thần dược” đang được săn lùng chính là Rau ngũ. Vậy rau ngũ là rau gì? Được trồng nhiều nhất ở đâu?

Rau ngũ là rau gì?

Rau ngũ là rau gì?

Rau ngũ là tên gọi tắt của rau ngũ gia bì hay còn gọi là rau gai. Là loại cây bụi, vỏ thân và cành có màu xám nhạt, có gai thưa. Lá kép chân vịt, thường mọc so le hoặc tụ tập thành 2 – 3 cái. Mép lá có răng cưa, lông cóng. Lá non có màu tím khi già chuyển màu xanh, cuống lá dài, nhẵn.

Được ví như nhân sâm của người dân vùng cao. Rau ngũ hay còn gọi là rau gai mà đồng bào dân tộc thiểu số ở Hà Giang vẫn trồng làm hàng rào nay đã quen thuộc với nhiều người. Một loại rau có hương vị lạ lạ nhưng rất tốt cho sức khỏe. Khi đến Hà Giang được thưởng thức bữa cơm dân dã của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây, bạn sẽ thấy một đĩa rau gai được chủ nhà hái ở hàng rào quanh vườn về xào. Trong cái se lạnh cuối thu đầu đông, mùi thơm của thịt trâu treo gác bếp quyện với vị bùi của rau gai đã làm nên một món ăn thực sự hấp dẫn.

Rau ngũ gia bì có chứa những thành phần nào?

Không phải ngẫu nhiên mà người ta ví loại rau này tương đương với nhân sâm. Dược liệu này có rất nhiều thành phần quan trọng:

Trong 100g rau ngũ có chứa khoảng 4,5 đến 7g protein. Từ 0,5 – 0,7 tinh dầu sabinen. Tạo một mùi thơm đặc trưng khi nấu lên.
Vỏ cây, ngọn cây tế trụ gia bì có chứa saponin. Là một loại rau nhân sâm của người miền núi.
Ngoài ra, ngũ gia bì còn chứa 0,11g lysin, 2,2g hydratcacbon, 0,22g photpho, 0,26g chất sắt, 11,5mg vitamin C, 0,6mg caroten.

Tại sao rau gai lại là “thần dược”?

Cây ngũ gia bì là một loại thảo dược quý. Vỏ cây và ngọn non chứa saponin. Ngũ gia bì hương rất tốt cho sức khỏe, có họ với sâm. Ngọn non có thể làm rau ăn, chế biến thành các món đơn giản như nấu canh cá, xào thịt bò, còn lá già và cành già có thể đun nước uống.

Nhiều tài liệu nghiên cứu cây ngũ gia bì là cây thuốc họ nhân sâm có trong danh mục các bài thuốc y học cổ truyền. Được sử dụng rộng rãi, thuộc dạng cây bụi, thân có gai. Cây có nhiều tác dụng như chống oxi hóa mạnh, chống lão hóa và mệt mỏi. Làm thuốc bổ nâng cao sức khỏe, tăng cường trí nhớ, chữa các bệnh dạ dày, tê thấp. Một số hoạt chất trong ngũ gia bì hương còn có khả năng kháng tế bào ung thư và kháng virus.

Loại rau ngày xưa trồng làm hàng rào, ngày nay trở thành thần dược quý

Riêng với bà con vùng cao, đây là loại rau “thần dược”. Khi ăn vào có giấc ngủ tốt hơn. Chỉ đơn giản là một món rau xanh đổi bữa trong thực đơn hằng ngày cũng có tác dụng tốt cho sức khỏe. Một số hộ dân tộc thiểu số ở vùng cao tỉnh Hà Giang đã và đang trồng giống rau “nhân sâm” này trong vườn nhà bởi lợi ích “kép”, vừa làm rau xanh, vừa có thêm thu nhập khi khách du lịch đặt mua.

Rau ngũ gia bì được trồng nhiều nhất ở đâu?

Ở Hà Giang loại rau này đang được trồng nhiều nhất tại huyện Quản Bạ và các huyện thuộc vùng cao nguyên đá. Rau ngũ trồng rất đơn giản, chỉ cần dùng cành giâm xuống đất cây mọc tự nhiên. Thu hoạch quanh năm bằng cách hái ngọn.

Từ khi trở thành đặc sản thì rau ngũ đã được nhân ra trồng ở các huyện và cả các xã ngoại thành của thành phố Hà Giang. Đây là loại cây trồng có thế mạnh về kinh tế. Người dân các vùng khác đã nghiên cứu để phát triển cây này thành cây hàng hóa với hy vọng tiêu thụ được số lượng lớn.

Cây ngũ gia bì được trồng nhiều nhất ở Huyện Quản bạ tỉnh Hà Giang

Xã Quyết Tiến là xã thuần nông của huyện Quản Bạ. Những năm gần đây, bà con quanh vùng đều khá lên nhờ trồng rau, nhất là trồng cây dược liệu. Quyết Tiến là vùng đất phù hợp với cây ngũ gia bì. Cây trồng tại đây không cần phải chăm bón nhiều mà vẫn cho năng suất cao, chất lượng tốt. Loại rau này thích nghi với thổ nhưỡng khí hậu mát mẻ, nên quanh năm xanh tốt. Vì vậy, chính quyền đã vận động nhân dân trồng và nhân rộng diện tích rau ngũ gia bì ra diện rộng.

Thời điểm để trồng rau ngũ gia bì tốt nhất là vào tháng 10-11 hàng năm. Cách trồng khá đơn giản, chỉ cần giâm bằng cành. Cây cho thu hoạch quanh năm bằng cách hái ngọn non. Cây trồng lâu năm có thể thu hoạch phần rễ làm thuốc. Ngũ gia bì là loại cây thuốc có trong danh mục các bài thuốc y học cổ truyền. Rau ngũ gia bì có thể ăn sống, ăn kèm món lẩu, làm món rau xào… tùy khẩu vị của mỗi người.

Rau ngũ gia bì tạo thu nhập cao, góp phần vào thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi tại địa phương. Đây là thế mạnh của huyện Quản Bạ dần dần hình thành vùng sản xuất chuyên canh kết hợp với việc tăng hệ số sử dụng đất. Nâng cao ý thức của người dân trong việc bảo vệ nguồn dược liệu quý.

Rau gai làm món gì ngon nhất?

Rau ngũ gia bì xào trứng – Món ăn dễ làm được nhiều người ưa chuộng

Ngọn rau gai thường được đồng bào vùng cao hái tươi ngoài nương đem về xào với tỏi. Món ăn được nhiều người ưa chuộng nhất đó chính là rau ngũ gia bì xào trứng. Bạn có thể băm nhỏ rau xào với trứng gà hoặc với thịt ngựa. Nhiều du khách đến Hà Giang sau khi được thưởng thức món rau này rất thích thú. Bởi vị đăng đắng, ngọt ngọt và thơm của rau tạo nên hương vị rất đặc biệt cho món ăn. Du khách sau khi thưởng thức món ăn này đã đặt mua để mang về làm quà.

Rau Ngũ là một loại rau rất tốt cho sức khỏe. Cây sinh trưởng và phát triển nhanh, chịu được rét. Phù hợp với khí hậu và thổ nhưỡng các huyện vùng núi có khí hậu mát mẻ. Vì vậy có thể nhân rộng thành vùng dược liệu tạo thu nhập cho người dân vùng núi. Với những chia sẻ của HaGiang Foods bạn đọc đã có thêm nhiều thông tin về loại rau này và công dụng mà chúng mang lại cho sức khỏe con người.

Tiếp tục đọc