Chẳm chéo Tây Bắc ăn thế nào đúng cách?

Tây Bắc vùng đất nổi tiếng với nhiều đặc sản thơm ngon hấp dẫn. Khi thưởng thức các món ăn nơi đây, bạn sẽ được không thể thiếu được gia vị chấm đi kèm đó là chẳm chéo. Một loại gia vị dùng được cho nhiều món ăn. Là thức chấm được nhiều người biết đến qua tên gọi. Vậy chẳm chéo Tây Bắc là gì? Ăn thế nào cho đúng cách? Cùng tìm hiểu ngay sau đây nhé!

Chẳm chéo Tây Bắc ăn thế nào cho đúng cách?

Chẳm chéo có nguồn gốc từ đâu?

Chẩm chéo (Chẳm chéo) là một loại gia vị cổ truyền có nguồn gốc từ dân tộc Thái vùng Tây Bắc. Chẩm chéo thường được chấm với các món xôi, món luộc, món nướng. Ăn cùng trâu khô hay các món rau sống đều rất ngon và tạo cảm giác lạ miệng.

Chẩm chéo có hương vị đặc trưng riêng. Là sự kết hợp của nhiều loại nguyên liệu khác nhau. Không chỉ hương vị mà cái tên thôi cũng khiến không ít người thắc mắc. “Chẩm” hay “chẳm” trong tiếng Thái có nghĩa là nước chấm. “Chéo” là sự kết hợp của muối, tỏi, ớt tươi, lá chanh tươi, lá mùi tàu và lá tỏi tươi… Đặc biệt, một nguyên liệu không thể thiếu là mắc khén. Đây là loại quả trong rừng ( gọi là tiêu rừng) chỉ có ở vùng núi.

Cách làm chẳm chéo Tây Bắc thơm ngon chuẩn vị

Nguyên liệu của món chấm này rất đơn giản. Bạn cần có muối hạt, ớt, chanh, hạt dổi, tỏi, húng lủi, rau thơm, sả. Lưu ý không thể thiếu được 2 nguyên liệu chính là ớt tươi và mắc khén. Ớt tươi đem nướng lên, mắc khén phải rang đảo đều tay khi chín sẽ có mùi thơm đặc trưng. Sau đó, họ đem tất cả nguyên liệu vào giã chung với muối hạt. Vậy là đã hoàn thiện một bát chẩm chéo cơ bản.

Ngoài vị “chẩm chéo” cơ bản, nhiều địa phương của Tây Bắc cũng rất sáng tạo. Những nguyên liệu được thêm vào chéo tạo nên cái tên gọi đặc biệt. Họ làm đa dạng và đặt tên gọi như: chéo tắp cáy (chéo gan gà), chéo hòm pẻn (chéo rau mùi), chéo nặm xổm (chéo nước chua) và chéo pà (chéo cá), chéo riềng… Mỗi loại chéo dùng để chấm một món ăn đặc biệt như chéo riềng dùng để chấm măng đắng, chéo cá dùng để chấm măng tre, măng vầu. Chéo gan gà để chấm thịt luộc, rau luộc,…

Chẳm chéo Tây Bắc có những loại nào?

Có 2 loại chẳm chéo đó là khô và ướt. Loại khô có thể bảo quản vài tháng trong lọ. Còn chẩm chéo ướt thì sử dụng được luôn. Chỉ cần vắt chanh và pha thêm ít nước mắm (tùy khẩu vị từng người) sau đó khuấy đều là dùng được. Mỗi một loại chéo sẽ có một hương vị riêng và được dùng phù hợp với từng món ăn riêng.

Chẳm chéo Tây Bắc có những loại nào?

Chẩm chéo là thức chấm có từ lâu đời. Những gia vị được sử dụng kết hợp với nhau tạo nên một liều thuốc. Đồng bào ở đây có thể ăn cùng thức ăn tái, đồ nướng hoặc đồ ăn chín tới cũng không bị đau bụng. Và có lẽ đây chính là lý do chẩm chéo không thể thiếu trong mâm cơm của người Tây Bắc. Món ăn dân dã nhưng là đặc sản núi rừng này có mùi đặc biệt, vị đậm đà, chân chất giống như những con người của núi rừng nơi đây. Đặc biệt đây là món quà tốt cho sức khỏe được gửi tặng cho những người người thân yêu nhất.

Chẳm chéo Tây Bắc ăn thế nào đúng cách?

Người xưa thường có câu nói “Bữa cơm ngon nước chấm phải ngon”. Vì vậy trong mâm cơm, dù có nhiều món ngon như thịt trâu gác bếp, thịt lợn quay hay gà nướng thì vẫn không thể thiếu bát nước chấm chẳm chéo. Thịt dù có thơm ngon đến đâu mà không quyện thêm một chút cay nồng của ớt, the the của mắc khén và thơm nồng của hạt dổi thì cũng không được tròn vị.

Không chỉ thịt, mà các loại rau luộc, măng rừng chấm với chẳm chéo cũng trở nên thơm ngon đến bất ngờ. Chẳm chéo kết hợp với các món ăn tạo nên hương vị của núi rừng làm nên một bản nhạc tuyệt vời. Mặc dù với những ai không ăn được cay thì đây là một thử thách, nhưng khi đã quen rồi thì không sao quên được hương vị thơm ngon đến khó tả ấy.

Đặc biệt, ở vùng Tây Bắc Bộ không chỉ có một loại chẳm chéo mà có rất nhiều loại. Mỗi món ăn lại có một loại chẳm chéo riêng để chấm cho phù hợp. Đó chính là sự khéo léo, sáng tạo của người Tây Bắc. Chắc hẳn họ đã quá gắn bó và hiểu về các nguyên liệu của núi rừng mới có thể biết được từng vị nào kết hợp với nhau sẽ cho thức chấm hoàn hảo nhất.

Vì sao chẳm chéo được gọi là gia vị truyền thống?

Mâm cơm ngày bình thường không thể thiếu chẳm chéo Tây Bắc. Vậy những ngày lễ, Tết thì sao? Món ăn sẽ không ngon và ý nghĩa nếu không có bát nước chấm đúng vị. Mâm cơm để cúng ông bà, tổ tiên càng không thể thiếu thức chấm này. Bởi đây chính là truyền thống, cội nguồn kết nối người của hiện tại và người xưa. Đây chính là cách thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với cội nguồn.

Mâm cơm ngon không thể thiếu bát chấm chẩm chéo

Giữa bao nhiêu loại thức chấm hiện đại, nhưng lâu nay người Tây Bắc vẫn chỉ dùng chẳm chéo. Bởi chẳm chéo không chỉ ngon, đặc biệt mà còn là hương vị của quê nhà đã thấm đượm trong tâm khảm của mỗi người.

Qua bài viết bạn đã hiểu được phần nào về thức chấm này. Sử dụng chẳm chéo thế nào cho đúng cách. Chúc các bạn có thêm nhiều kiến thức về loại gia vị này và bổ xung ngay trong mâm cơm gia đình nhé!

Tiếp tục đọc