Lễ hội Gầu Tào Hà Giang diễn ra vào thời gian nào?

Đến Hà Giang những ngày đầu năm mới, du khách sẽ không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp của hoa đào, hoa mận đua nhau khoe sắc. Nơi đây còn thu hút du khách bởi các lễ hội đầu xuân. Lễ hội lớn nhất của người dân tộc Mông vùng núi đá chính là lễ hội Gầu Tào Hà Giang. Cùng HaGiang Foods khám phá những nét độc đáo của lễ hội này nhé!

Độc đáo lễ hội Gầu Tào Hà Giang

Lễ hội Gầu Tào Hà Giang là gì?

Lễ hội Gầu Tào Hà Giang được gọi là lễ hội người Mông. Lễ hội không chỉ là hoạt động vui chơi giải trí mà còn mang những con người dân tộc thiểu số ở vùng cao xích lại gần nhau. Với những nét văn hóa tín ngưỡng tâm linh cùng các hoạt động náo nhiệt, đến đây bạn sẽ có những trải nghiệm thú vị không thể nào quên.

Lễ hội Gầu Tào Hà Giang được tổ chức vào thời gian nào trong năm?

Lễ hội Gầu Tào Hà Giang là lễ hội lớn nhất của người dân tộc Mông. Lễ hội được tổ chức từ ngày mùng 3 đến ngày mùng 15 tháng giêng Âm lịch hằng năm. Đây là hoạt động tín ngưỡng có từ rất lâu đời. Được ông cha vùng núi cao Tây Bắc lưu giữ và phát triển đến tận ngày nay.

Người Mông ở Hà Giang là một cộng đồng đông đảo với hơn 200.000 người. Chiếm hơn 30% dân số tỉnh và khoảng 25% dân số người Mông trên cả nước. Đồng bào dân tộc thiểu số này lâu nay vẫn sống phân tán. Đời sống vật chất còn nhiều khó khăn nhưng văn hóa tinh thần vô cùng phong phú và đa dạng. Lễ hội ra đời mang dấu ấn của cái khắc nghiệt trên miền núi cao. Là sự kết hợp cái trữ tình trong con người, đây chính là hình ảnh đại diện cho điều đó.

Các hoạt động diễn ra trong lễ hội

Từ sáng sớm, theo dọc những ngả đường các cô gái Mông diện váy xúng xính, tay cầm ô che đủ màu sắc đi dự hội. Những anh thanh niên trai tráng với chiếc khèn đã đến tập kết tại bãi đất trống nơi chuẩn bị diễn ra lễ hội hội. Lễ hội được chia thành hai phần đó là phần lễ và phần hội.

Phần thứ nhất – Phần lễ

Đầu tiên phải chuẩn bị sẵn một cây có thể dùng tre hoặc cây sa mộc. Sau đó cử những thanh niên khỏe mạnh để dựng cây nêu. Cây nêu cắm ở đâu nghĩa là địa điểm tổ chức lễ hội tại đó. Cây nêu là biểu tượng cho sự mạnh mẽ và trường tồn của người Mông trên mảnh đất cao cằn cỗi.

Khi đã dựng xong, các già làng sẽ làm một mâm lễ để cúng tổ tiên, thần linh. Xin phép cho tổ chức lễ hội cũng như cầu mong mọi điều tốt đẹp đến cho bà con trong bản làng. Mâm lễ được chuẩn bị rất kỳ công. Đây là yếu tố vô cùng quan trọng không thể thiếu trong lễ hội. Mâm lễ gồm một gói xôi, một cái thủ lợn, một chai rượu, bát chén thìa mỗi thứ 4 cái. Lễ vật cúng mang ý nghĩa cầu may mắn, thể hiện sức mạnh của 4 vị thần trời, sông, đất, núi.

Khi vào lễ, người làm lễ được gọi là thầy mo. Thầy mo sẽ bắt đầu khấn tạ trời đất với 3 bài cúng. Bài thứ nhất là bài cảm tạ trời đất đã che chở cho dân làng có sức khỏe tốt và làm ăn yên ổn trong năm qua. Sau đó mời thần linh về trần thưởng thức sản vật dâng cúng. Bài thứ hai là mời các vong hồn tư phương về tham gia, che chở cho lễ hội diễn ra suôn sẻ và tránh những điều xui xẻo. Bài thứ ba là hiến dâng cho các vị thần, nhờ phù hộ cho gia đình, con cái khỏe mạnh, học giỏi, làm ăn thuận lợi.

Phần thứ 2 – Phần hội

Phần hội vô cùng sôi động náo nhiệt thu hút được nhiều bạn trẻ tham gia

Sau khi kết thúc phần lễ, thầy mo sẽ tuyên bố với tổ tiên, thần linh đã chứng giám và cho phép lễ hội được diễn ra. Mọi người trong bản bắt đầu tham gia các hoạt động sôi nổi trong phần hội. Đây là phần được mọi người mong chờ nhất.

Các thanh niên trai tráng trong bản sẽ cùng nhau leo lên cây nêu. Ai lấy được chai rượu, bó lúa và tấm vải đỏ buộc trên ngọn cây nêu nghĩa là hái được lộc trời cho cả năm mạnh khỏe, sung túc. Chính vì thế, tất cả thanh niên trong các bản Mông đều rất háo hức tham gia hoạt động này.

Với nhiều trò chơi hấp dẫn, thử thách những người tham gia phải vừa có sức mạnh, vừa có được sự tỉ mỉ, khéo léo. Những trò chơi thường là bắn nỏ, đấu vật dành cho những thanh niên trai tráng khỏe mạnh. Còn phụ nữ sẽ ca hát, đối đáp, đánh yến… Đây cũng là cơ hội để trai gái giao duyên, thể hiện tình cảm để tìm bạn đời. Phần kết của lễ hội vô cùng sôi động và náo nhiệt. Lúc này, tất cả bà con trong bản đều tập trung đông đủ cùng ngồi ăn uống và chúc tụng nhau.

Ý nghĩa của lễ hội Gầu Tào Hà Giang

Lễ hội Gầu Tào có nguồn gốc từ việc các cặp vợ chồng hiếm muộn cầu trời cho con cái. Khi điều cầu ước thành hiện thực, họ làm lễ trả ơn và mời bà con trong vùng đến ăn uống chung vui. Cũng như cầu cho dân bản luôn gặp phước lành.

Về sau, lễ hội Gầu Tào đã trở thành một nét đẹp văn hóa đại diện của người dân tộc thiểu số vùng núi phía Bắc. Đây là dịp để lưu giữ truyền thống tâm linh của người dân tộc Mông. Lễ hội gắn kết được tình cảm của người dân qua những cuộc truyện trò sau một năm làm việc vất vả.

Lễ hội là dịp để người con dân tộc Mông đi làm xa về hội tụ với gia đình. Trở về quê hương đoàn tụ, vui chơi. Để người trong bản bắt đầu bước vào một mùa vụ canh tác, sản xuất chăn nuôi mới. Lễ hội là một hoạt động nhằm giới thiệu và bảo tồn nét văn hóa dân gian. Qua đây kết nối giữa đời sống nhân dân và hoạt động trải nghiệm du lịch để lan tỏa đến cộng động.

“Gầu Tào” là một lễ hội đặc sắc nhất của người dân nơi đây. Với mục đích cầu mong sức khỏe, cầu lộc, cầu một mùa màng bội thu. Lễ hội đã thu hút được già trẻ gái trai tham gia. Đây là dịp để mọi người gặp gỡ du xuân, vui chơi ca hát giao duyên bên những chén rượu đầu xuân.

Những lễ hội nổi tiếng ở Hà Giang

Ngoài lễ hội Gầu Tào, Hà Giang còn có rất nhiều lễ hội khác như:

Lễ hội Lồng Tồng: Tổ chức vào những ngày đầu tháng Giêng hàng năm.
Lễ hội chợ tình Khâu Vai: họp duy nhất một ngày vào ngày 27 tháng 3 âm lịch.
Lễ hội cầu trăng – Diễn ra vào rằm tháng Tám âm lịch hàng năm.
Lễ hội hoa tam giác mạch – Tổ chức vào tháng 11- 12 dương lịch hàng năm
Lễ hội nhảy lửa: Được tổ chức vào ngày 16.10 âm lịch

Mãn nhãn với nghi lễ nhảy lửa của thanh niên huyện Quang Bình Hà Giang

Lễ hội Gầu Tào Hà Giang luôn là niềm tự hào của người dân tộc Mông. Lễ hội là một nét văn hóa đặc sắc. Qua đây ta thấy được tinh thần yêu thương làng bản thắt chặt tình đoàn kết. Hãy một lần đến đây hòa mình vào những hoạt động náo nhiệt của lễ hội nhé!

Tiếp tục đọc