Lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn có gì bí ẩn?

Lễ hội nhảy lửa là một nét sinh hoạt văn hóa tâm linh. Thể hiện sức mạnh phi thường của người dân Pà Thẻn. Họ dám đương đầu với nguy hiểm, xua đuổi tà ma, bệnh tật. Đây cũng là lễ hội để tạ ơn trời đất đã cho một mùa vụ bội thu. Cùng HaGiang Foods tìm hiểu nét độc đáo của lễ hội này nhé!

Lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Hà Giang có gì đặc biệt?

Truyền thuyết người Pà Thẻn ở Hà Giang

Theo truyền thuyết kể lại người Pà Thẻn di cư vào nước ta khoảng từ 200 đến 300 năm trước. Tổ tiên của họ ở vùng Than Lò của Trung Quốc. Quá trình tổ tiên người Pà Thẻn vượt biển để di cư đến Việt Nam vẫn thường được kể cho thế hệ trẻ. Dân tộc Pà Thẻn sống tập trung nên vẫn giữ được những nét văn hoá và phong tục tập quán lâu đời và nguyên vẹn.

Hiện nay, dân tộc Pà Thẻn ở Hà Giang hiện nay có khoảng trên 6000 người. Cư trú tập trung tại các huyện Bắc Quang, Quang Bình, Xín Mần và Hoàng Su Phì. Trong đó tập trung đông nhất là ở huyện Quang Bình.

Lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Hà Giang có gì đặc biệt?

Tục nhảy lửa của người Pà Thẻn được tổ chức vào những tháng cuối năm. Khi mùa màng thu hoạch xong, lễ hội nhảy lửa thường được tổ chức vào ngày 16.10 âm lịch. Lúc này thời tiết đang bước vào thời kỳ khắc nghiệt nhất của mùa đông. Người Pà Thẻn luôn có niềm tin là có các vị thần che chở, bảo vệ để họ vượt qua nguy hiểm, hoạn nạn. Trong đó vị thần tối cao nhất được tôn thờ là thần lửa.

Chính vì vậy tổ chức lễ hội nhảy lửa để thể hiện lòng thành kính với thần. Đống lửa sẽ giúp mang lại sự ấm áp, mừng cho một vụ thu hoạch bội thu. Cầu thần linh phù hộ cho an khang thịnh vượng cũng như xua đuổi tà ma, bệnh tật.

Giới thiệu về lễ hội nhảy lửa

Để bắt đầu lễ hội nhảy lửa phải có một thầy mo đến làm lễ cầu thần linh. Thời gian làm lễ kéo dài 2-3 giờ trước khi lễ hội được bắt đầu. Thầy mo khi làm lễ vừa đọc thần chú vừa dùng hai vật màu đen như hai thanh sắt gõ vào nhau phát ra âm thanh rất gấp gáp. Đến khi trời tối, đống củi lớn xếp giữa bãi đất được đốt cháy tạo thành đống than đỏ rực.

Nét đẹp văn hóa độc đáo của dân tộc Pà Thẻn trong lễ hội nhảy lửa

Người Pà Thẻn quan niệm chỉ có đàn ông mới được tham gia nhảy lửa

Những người đàn ông Pà Thẻn dự hội tụ tập quanh thầy mo, đọc thần chú rồi như nhập đồng. Họ tự nhiên có sức mạnh phi thường, liền nhảy cả hai chân vào đống than đỏ rực vài trăm độ. Một số thanh niên đứng quanh đó cũng đột nhiên không biết gì, cứ chạy vòng quanh đống than. Chạy được vài vòng thì họ vốc cả than đỏ cho vào miệng rồi nhai như khoai, sắn. Sau khi đã chén no than hồng thì mới lao vào nhảy. Họ nhảy trên lửa suốt đêm không biết mệt, không biết nóng và cũng không bị bỏng. Nhiều người Pà Thẻn sau khi nhảy chán thì cởi áo rồi nằm luôn lên đống than hồng.

Ý nghĩa tâm linh của lễ hội nhảy lửa

Khi thầy mo làm lễ từng thanh niên sẽ ngồi đối diện với thầy mo. Đó chính là lúc “nhập đồng” cho người nhảy lửa. Sau đó khi nhảy vào đống lửa sẽ không bị bỏng rát hay sợ hãi gì. Mỗi người nhảy lửa trong vòng 3-4 phút, sau đó tiếp tục làm lễ “nhập đồng”. Một người có thể tham gia nhảy nhiều lần. Qua đây thể hiện được sức mạnh, sự khéo léo và nhanh nhẹn của mình. Nhảy lửa chỉ dành cho nam giới và họ luôn nhận được sự thán phục, ngưỡng mộ của mọi người.

Nhiều thanh niên Pà Thẻn bắt đầu tụ tập xung quanh thầy mo và lần lượt thay nhau ngồi lên đầu chiếc ghế dài. Trong phút chốc, họ run bần bật, người cúi xuống và bắt đầu nhảy lên từng lần một, cùng lúc bằng cả hai chân. Họ bắt đầu từ việc đưa tay vào bới đống lửa.

Bất ngờ hơn nữa, họ đã nhảy vào đống lửa. Nhảy trong tiếng hò reo cuồng nhiệt của mọi người. Than đỏ văng tứ tung. Ngọn lửa lại bốc cao ngùn ngụt bởi những tàn than đỏ đang bay lên. Điều đặc biệt trong lễ hội này đó là chỉ có nam giới mới được tham gia nhảy lửa, còn phụ nữ thì không.

Sức mạnh của thần linh sẽ che chở và bảo vệ họ không bị bỏng. Lễ hội nhảy lửa đạt đến độ vui nhất khi mà tất cả những người đứng xem đều bị cuốn theo, tự nhiên cảm thấy mình có sức mạnh và cứ thế, nhảy vào đống lửa mà không hề cảm thấy cái nóng.

Hiện tượng lạ xảy ra trong lễ hội nhảy lửa

Khi nhảy lửa có một chuyện rất kỳ bí xảy ra. Lễ hội chọn ra 6 thanh niên khỏe mạnh lực lưỡng nhất để vác trên vai một ống luồng to bằng bắp đùi. Sau khi thầy mo cúng bái, kêu gọi thần linh nhập vào ống luồng suốt mấy giờ đồng hồ, ống luồng đột nhiên bay lên trời. Cả 6 thanh niên đều kéo ống xuống, thậm chí bám hai tay vào ống luồng đu cả người lên. Tuy nhiên, ống luồng cứ lao lên như tên bắn, thậm chí nhấc bổng họ lên cao.

Hiện tượng lạ kỳ bí chưa tìm được câu trả lời

Các nhà nghiên cứu giải thích sao về hiện tượng lạ này?

Các nhà khoa học đã nghiên cứu và chưa có câu trả lời về hiện tượng lạ trong lễ hội này. Theo người Pà Thẻn, sau khi được thầy mo niệm chú, họ tự dưng không điều khiển được mình nữa. Xuất hiện cảm giác như có một sức mạnh siêu nhân từ ngoài nhập vào khiến họ không có cảm giác nóng khi nhảy vào lửa.

Còn ống luồng bay, những người tham gia giải thích rằng, sau khi thầy mo niệm chú, đôi tay như dính liền với ống luồng rồi bị ống luồng điều khiển, nó kéo mọi người đi, rồi nhấc bổng cả cơ thể người tham gia lên. Đây là một hiện tượng vô cùng kỳ bí mà các nhà khoa học vẫn chưa giải thích nổi. Người Pà Thẻn thì tin rằng thần linh đã nhập vào họ, tiếp cho họ sức mạnh vô biên.

Có thể nói, lễ hội nhảy lửa còn mang tính tâm linh, tín ngưỡng huyền bí. Tuy nhiên đây cũng là một kho tàng văn hóa phong phú và độc đáo chứa đựng những giá trị văn hóa tinh thần đậm nét nhân văn. Đồng thời, lễ hội còn mang tính giáo dục về đạo đức và lối sống, cách ứng xử của con người với thiên nhiên xung quanh.

Tiếp tục đọc